Raggu waxay la kulmaan arrimo caafimaad oo gaar ah sababtoo ah qaab nololeedka, jimicsiga jireed iyo arrimo kale. Faa'iidooyinka CareOregon waxay dabooshaa daryeelka caafimaadka jirka, ilkaha iyo maskaxda iyo isticmaalka muqaadaraadka.
Arrimaha caafimaad ee ugu caansan ragga ayaa halkan ku taxan:
- Isticmaalka khamriga. Isticmaalka xad dhaafka ah ee khamriga waxay la xiriirtaa khatar kale oo caafimaad oo ragga ah, cudur beerka ah.
- Wadna xanuunka. Cadaadiska, nafaqada, iyo hurdadu waxay dhammaantood gacan ka geysan karaan cudurrada wadnaha ee ragga. (Ka eeg CDC boggeeda calaamadaha iyo astaamaha cudurka wadnaha.)
- Cudurada neefsashada. COPD (cudurada sambabada xannibaadda ee daba-dheeraada), kansarka sanbabada iyo cudurrada kale ee neef-mareenka ayaa ku badan ragga. Joojinta tubaakada waxay si weyn u yarayn kartaa halista cudurradan.
- Niyad jab iyo is dilid. Daryeelka caafimaadka dhimirka waa muhiim. Sidoo kale waa faa'iidada CareOregon ee la daboolay.
- Sonkorowga. Cuntada iyo arrimo kale waxay u horseedi karaan noocyo kala duwan oo sonkorow ah, gaar ahaan Nooca 2 ee sonkorowga.
- Hargabkaoof wareenka Gaar ahaan marka raggu sii weynaadaan, khatarta hargabka daran ama oof-wareenku way kordhaan. Qaado tallaalka hargabka ee bilaashka ah, fudud iyo tallaalka oof wareenka.
- Kansarka qanjirka 'prostate' / kansarka mindhicirka. Waa muhiim in si joogto ah loo helo baaritaan caafimaad ee noocyadan caadiga ah ee kansarka.
Ballan la sameyso bixiyahaaga haddii aad rabto inaad kala hadasho mid ka mid ah arrimahan, ama haddii aad u maleyneyso inaad halis ugu jirto.
Waxaa jira waxyaabo badan oo aad samayn karto si aad u wanaajiso caafimaadkaaga oo aad uga hortagto jirrada:
- Hurdo kugu filan seexo. Waxaad u baahan tahay todoba ilaa sagaal saacadood oo hurdo ah habeenkii. Hurdo yari waxay la xiriirtaa xaaladaha sida sonkorowga, cudurada wadnaha, cayilka iyo niyad-jabka. Hurdo la'aantu waxay sidoo kale ka qayb qaadataa shilalka iyo dhaawacyada.
- Jooji sigaarka Weligeed aad uma daahdo. Joojinta sigaar cabista waxay leedahay faa'iidooyin degdeg ah iyo mid dheerba. Waxay wanaajisaa caafimaadkaaga waxayna hoos u dhigtaa halista cudurrada wadnaha iyo kansarka (labada sababood ee ugu sarreeya dhimashada ragga), cudurrada sambabada iyo qaar kale. Arrintani waxay ka dhigan tahay joojinta cuninsta tubaakada iyo nuugida, sidoo kale. guji halkan si aad wax badan u barato.
- Kordhi dhaqdhaqaaqa Ugu yaraan laba ilaa saddex saacadood oo hawlo dhexdhexaad ah usbuuc kasta ayaa lagula talinayaa. Haddii hawshaadu ay xoojiso kooxaha waaweyn ee murqaha (lugaha, miskaha, dhabarka, caloosha, laabta, garbaha iyo gacmaha), taasi waa faa'iido dheeraad ah. Faafi hawl qabadkaaga usbuuca dhexdiisa oo u kala qaybi waqtiyo yar yar.
- Si fiican wax u cun. Miro kala duwan iyo khudaar ayaa maalin kasta ku siin kara fiitamiino iyo macdano kaa caawinaya in aiska ka ilaaliso cudurrada. Ka fogow cuntada iyo cabbitaannada kalooriyada badan, sonkorta, milixda, baruurta iyo khamriga.
- Iska yaree walaacaaga. Dareemidda culeyska iyo xakameyn la'aantu waa caafimaad darro. Taageero raadso. Ku xidhnow asxaabtaada iyo qoyskaaga. Ka fogow maandooriyaha iyo khamriga. Ilaali dhaqdhaqaaqaaga jireed.
- Tallaaladaada qaado. Qof kastaa wuxuu u baahan yahay tallaallo si uu u caafimaad qabo, da 'kasta. Dhakhtarkaaga ayaa ogaan doona waxaad u baahan tahay. Qaado tallaalka hargabka dayrta kasta si aad isaga ilaaliso inaad jirranto.
Aanu ku caawino
Fariin aamin ah noogu soo dir bogga xubinta ee careoregon.org/portal ama naga soo wac 503-416-4100, lambarka bilaashka ah 800-224-4840 ama TTY 711. Waxaan kaa caawin karnaa inaad bilaawdo helida dheefaha.